بازاریابی شبکه ای که گاهی به آن بازاریابی چند سطحی نیز گفته می شود، یکی از صنایع با بالاترین رشد در دنیاست. امروزه در 50 ایالت آمریکا و بیش از هشتاد کشور از این روش بازاریابی استفاده می شود. میلیون ها توزیع کننده مستقل، حجم محصولاتی بیش از 80 میلیارد دلار را به همین روش توزیع می کنند.
برخی از داستان های جذاب موفقیت در آمریکا و سایر نقاط دیگر جهان در حوزه کسب و کار، مربوط به بازاریابی شبکه ای است. تقریبا همه شرکت ها داستانهای خودشان را درباره اشخاصی دارند که در ابتدا در سطح متوسط یا پایین جامعه بوده و سپس ظرف مدت یک ماه پولی بیش از یک سال خود به دست آورده اند. این داستانها از همسر یک کشاورز در یوتا تا وزیر تقریبا ورشکسته در تگزاس و تا مرد جوانی در تایوان که با دوچرخه به جلسه های خود می رفت را شامل می شوند. این افراد و هزاران اشخاص دیگر با درآمدهای بالا داستانهای منحصر به فرد خود را برای تعریف کردن دارند. هنوز هم در صنعت و در جهان، شباهت های عجیبی بین افراد بسیار موفق در تمام شرکت ها وجود دارد. این ویژگی های مشترک برای موفقیت طولانی مدت در تجارت لازم هستند. بازاریابی شبکه ای برای همه عالی است. اما همه برای بازاریابی شبکه ای عالی نیستند.
بنابراین در حالیکه همه افرادی که زندگی بهتری می خواهند را به فراگیری و در نظر گرفتن بازاریابی شبکه ای به عنوان یک شغل، تشویق می کنیم، اما قبل از وارد شدن به این دوره عاقلانه است که پیش نیازهای مورد نیاز را نیز مورد بررسی قرار دهید.
بازاریابی شبکه ای در واقع نوعی روش فروش است که در آن شرکتها، محصولات و کالاهای خود را بدون تبلیغات و بدون واسطه به فروش می‌رسانند، و مشتریان پس از خرید در صورت تمایل می‌توانند محصولات کمپانی را بازاریابی کنند و سود بگیرند. درآمد در بازاریابی شبکه‌ای هم در ازای فروش مستقیم کالا و هم در ازای فروش از طریق زیرمجموعه کسب می‌شود.
بازاریابی شبکه ای متفاوت با شبکه های هرمی غیر قانونی و بازی های پولی است. با این حال این بدان معنی نیست که همه شرکت هایی که ادعای انجام بازاریابی شبکه ای قانونی دارند، کارشان واقعا قانونی است. بنابراین لازم است قبل از ورود به این نوع بازاریابی، تمامی ابعاد قانونی آن مورد بررسی قرار گیرد.
در موضوع بازاریابی شبکه ای سازمان شما دارای چهار گروه خواهد بود :
اولین گروه، مصرف کنندگان عمده هستند. از نظر فنی، تا وقتی که محصولات را به فروش نرسانید یا اسپانسر دیگران نشوید، آنها توزیع کننده نیستند. اما بسیاری از افراد به عنوان توزیع کننده ثبت نام می کنند اما بعد تصمیم می گیرند که نمی خواهند روی تجارت کار کنند. با این حال آنها توزیع کننده باقی می مانند زیر آنها خرید با قیمت عمده را دوست دارند. بعضی نیز هستند که برای داشتن قیمت عمده وارد سیستم می شوند. آنها واقعا نیازی یا علاقه ای به وجه تجاری برنامه ندارند. این گروه چیزی بین پنج تا ده درصد از توزیع کنندگان شما را شامل می شوند.
گروه بعدی مصرف کنندگان فعال هستند. همانند گروه اول آنها مقدار بیشتری از محصول را دریافت می کنند. اما بر خلاف گروه اول، مزایای بازاریابی مراجعه ای را می دانند. به احتمال زیاد آنها به دوستان و خانواده خود درباره محصولات می گویند شاید بتوانند کارمزد کافی برای هزینه محصولات خود دریافت کنند. معمولا این گروه بین 30 تا 40 درصد شبکه شما را شامل می شوند.
گروه سوم و بزرگترین گروه چیزی است که من به آنها، جنگجویان آخر هفته می گویم. آنها تجارتی پاره وقت و معمولا برای آخر هفته یا بعد از ظهرها برای خود ایجاد میکنند. در حالیکه از تصویر درآمد 6 رقمی لذت می برند، از اینکه 500 تا 5000 دلار اضافه در ماه به دست بیاورند نیز لذت می برند. آنها در فرایند اسپانسرینگ شرکت می کنند اما نه به مقدار خیلی زیاد. آنها خودشان از محصولات استفاده می کنند و معمولا آنها را با دوستان، همسایگان و خویشاوندان در میان می گذارند. این نیروی پاره وقت بین 35 تا 45 درصد شبکه شما را پر می کنند.
گروه چهارم و کوچکترین گروه، گروه کارآفرین ها یا بازیکنان قدرتمند هستند. معمولا این گروه کمتر از 5 درصد نیروی توزیع را در بر می گیرند با این حال افرادی هستند که درآمد ماهیانه 5 تا 6 رقمی خواهند داشت. آنها این درآمد را نه با فروش مقدار زیادی محصول توسط خودشان به دست می آورند، بلکه سازمان عظیمی با هزاران توزیع کننده می سازند ( که آنها نیز مقدار زیادی از محصول یا خدمات را بازاریابی می کنند).
تمام این چهار گروه برای یک شرکت پایدار و ایمن لازم هستند. بازیکنان قدرتمند افراد بیشتری را وارد می کنند، جنگجویان آخر هفته اغلب محصولات را جابجا می کنند، و مصرف کنندگان هر دو گروه را تغذیه می کنند. می توانید در هر سطحی از بازاریابی شبکه ای که می خواهید قرار بگیرید.
Randy Gage
ترجمه امیر حسین رضایی
